16/10/08

Israel: principais ameazas e hipóteses de conflito

Por Daniel Maoz

"A sociedade sionista carece dunha estrutura e fortaleza social e sentimental capaz de soportar feridos físicos, feridos emocionais e mortos". Estas curtas palabras, que o vice Secretario Xeral da agrupación terrorista chii-libanesa; Hezbollah -Xeque Nahim Kassem- efectuara a finais do mes de Agosto pola cadea vía satélite de Hezbollah: "Al Manar", reflicten a estratexia adoptada polo sistema ideolóxico fundamentalista desde hai xa unha década, a súa "concepción e a súa forma de entender ao mundo". O sistema Irán-Hezbollah-Hamas-Jihad Islámica palestina -e demais-, entendeu correctamente que a debilidade da sociedade israelí é a vida humana. Para a sociedade israelí, pola súa parte, trátase de dous aspectos dunha mesma moeda, ambos traumáticos. Por unha banda, a súa sociedade civil é vítima do terror suicida, de morteiros, mísiles e secuestros (desde o norte e desde o sur, con diferentes estacións de "cesamento do fogo) Doutra banda esa mesma sociedade, representada polos seus gobernos de quenda e o Exército de Defensa de Israel, carece da ousadía necesaria para tomar decisións que poñan en risco a vida de civís do outro lado da fronteira que dan acubillo ao home-bomba, mísil ou morteiro para pór fin ao asedio terrorista contra a súa propia sociedade civil. Quizais ultimamente podemos exemplificar esta fórmula traendo o exemplo do intercambio de catro terroristas de Hezbollah e un asasino libanés polos corpos de dous mozos reservistas israelís secuestrados dentro de territorio israelí o 12 de Xullo de 2006. O valor á vida que expresa a sociedade israelí é manipulado de maneira profesional e horrible por parte da cúpula de Hezbollah e Hamas (este último, esixe a liberación de 450 terroristas responsables de 1492 asasinatos en Israel a cambio da devolución do soldado Guilad Shalit, tamén secuestrado dentro de Israel pero na fronteira coa Franxa de Gaza, o 25 de xuño de 2006) Neste contexto de choque de valores éticos e morais, despréndese a estratexia utilizada polo sistema fundamentalista e as ferramentas postas en práctica para lograr o obxectivo soñado a longo prazo: a desaparición do Estado de Israel. Tentemos imaxinar o escenario estratéxico no cal se atopará Israel nos próximos meses.

Haberá unha nova guerra?

A cúpula de seguridade e política de Israel entende claramente que a ameaza iraniana achégase a un momento de decisión, por unha banda, e polo outro, que se trata dunha ameaza que se centra, en definitiva, sobre Israel e así é entendido polo mundo (Europa, sobretodo). Aínda que o desenvolvemento nuclear iraniano e o alcance do "punto de non-retorno" (despois do cal carece de posibilidade frear o desenvolvemento nuclear dun país) atópase a volta da esquina, Israel avalía o comportamento iraniano de maneira moi clara. O réxime dos Ayatollas péchase sobre Israel. A estratexia iraniana é dobre: fronte á "comunidade internacional" gañar tempo no desenvolvemento nuclear negociando con Europa ata que se chegue ao momento de non retorno e de maneira paralela, continuar e profundar o alcance da influencia iraniana en cada fronte que se cerne sobre Israel: O fortalecemento militar-político de Hezbollah no Líbano (especialmente desde finalizada a guerra Israel-Hezbollah no verán de 2006), a expulsión das forzas moderadas da OLP da Autonomía Palestina na Franxa de Gaza logo da "primeira revolución islámica sunita" que protagonizou Hamas en xuño de 2007, a estreita canle de relacións militares co réxime alawita do ditador sirio Bashar el-Assad, e, quizais a fronte menos comentada a nivel prensa internacional: A estrutura de terror das "gardas revolucionarias" do réxime iraniano que ameaza con "ser postas a proba se Estados Unidos ou o Sionismo atacan ao pobo iraniano". Esta ameaza máis que explícita significa, en termos prácticos: ataques terroristas contra poboacións xudías ou occidentais en países que non posúen relacións especiais co réxime iraniano. Tentemos armar o crebacabezas do inimigo existencial que enfronta Israel, un a un. "Israel non aceptará unha espada nuclear sobre a súa existencia" Non é ningún segredo que a presentación da "avaliación nacional de intelixencia" da Comunidade de Intelixencia dos Estados Unidos que foi presentada en decembro do 2007 representou un terremoto para aqueles que se esforzan en alcanzar o fin do desenvolvemento nuclear iraniano a través de medios diplomáticos. E non só para estes últimos, senón especialmente para os que argumentaban que o réxime dos Ayatollas é un perigo para o mundo occidental e os réximes árabes moderados. Aínda que a conclusión da intelixencia americana, non aceptada polo seu presidente, estima que o poderío nuclear iraniano podería converterse nunha realidade-pesadelo a partir do 2015, Israel pensa diferente e hai quen di que os americanos entenderon, xunto aos seus socios franceses e británicos, que a realidade das probas achéganse ao 2009 como punto de non retorno e até o 2011 como o ano no cal os ayatollas poderán rezar cinco veces por día á beira do botón nuclear, que apuntará directamente cara a Tel Aviv.

Preparando unha resposta

Israel prepárase, en silencio. A opción da posta en práctica da "Doutrina Begin" é máis relevante que nunca. A mesma argumenta que Israel, existencialmente falando, non soportará unha bomba nuclear capaz de matar centos de miles de seres humanos en segundos en mans dun inimigo que, claramente, expón o seu pensamento ideolóxico. Aínda que o presidente iraniano é só o último que representa unha liña ideolóxica de case 30 anos ("Israel debe desaparecer da face da terra" é a frase que se atopa escrita, en persa, nos mísiles iranianos que desfilan fronte aos líderes "reformistas" e "extremistas" do réxime desde 1979), hoxe achegámonos ao perigoso punto onde a combinación de dous "elementos" poden converter o "pesadelo en realidade": ideoloxía extremistas islámica, posuidora dunha mensaxe destrutiva e mesiánico-fundamentalista, coa capacidade militar. Referíndonos ao elemento máis "fácil de medir", a capacidade militar, a mesma divídese en dous aspectos: A "bomba" e a "capacidade de transportala", é dicir, os mísiles e os avións de combate. Neste punto corresponde ser claros: A posibilidade dunha "resposta directa" iraniana contra Israel ante a utilización de forza por parte de Occidente contra o proxecto nuclear iraniano é limitada: Irán non conta con capacidade aérea o suficientemente seria como para atacar a Israel. Os avións de combates iranianos dificilmente chegarían a Israel desde territorio iraniano, antes de ser derrubados pola Forza Aérea Israelí. Desde o punto da capacidade misilistica, expertos avalían a capacidade iraniana en "algunhas decenas de mísiles capaces de alcanzar territorio israelí", cando Israel conta co seu propio sistema de derriba de mísiles de longo alcance que se dirixen cara ao seu propio territorio. Neste aspecto, Israel desenvolve a súa capacidade aérea desde hai décadas, e só cabe recordar o nomeamento que recibiu o anterior comandante da Forza Aérea Israelí, Elieser Shkedi, "comandante da Fronte Irán" xa en 2003 por parte do anterior premier israelí, Ariel Sharon. Este é o camiño que segue o seu sucesor, Ido Nejushtàn. A "Fronte Irán".

Líbano é Hezbollah

Primeiro de nada, Hezbollah é a cabeza de ponte iraniana, a base iraniana, desde a cal comeza a chegar ao seu fin o "Estado libanés". Esta cabeza de ponte cumpre 30 anos de existencia. Hezbollah hoxe día é parte do goberno logo da revolución militar de Maio de 2008, cando "chegou até o precipicio e non se lanzou cara a el" (é dicir, ameazou con guerra civil á coalición de goberno de Seniora a través das armas, conquistou suburbios drusos e sunitas de Beirut Occidental e retirouse logo que a Administración Seniora decidise aceptar as súas demandas: ser representado no goberno cun terzo dos ministros. Hoxe día Hezbollah goberna Líbano cunha representación dun terzo a nivel político, e máis de 40 % de territorio que só Hezbollah goberna (sur de Beirut, sur de Líbano, Val da Bekaa-fronteira con Siria). A punta de lanza iraniana -Hezbollah- ante unha segura "represalia" ante un hipotético ataque preventivo dalgunha potencia occidental contra as súas centrais nucleares atópase a poucos quilómetros de Tel Aviv e Haifa. Os esforzos de Hezbollah-Irán e a total cooperación siria no rearmamento militar de Hezbollah concéntranse en:

1- Aumentar a capacidade de fogo contra a poboación civil israelí: datos públicos falan da posesión en mans de Hezbollah-Irán en Líbano, de máis de 40.000 mísiles de todo alcance (se, ademais de precisión e cantidade de explosivos alarmante). Aínda que estas fontes son aínda optimistas, xa que hai quen calculan este número aínda maior, o obxectivo de Hezbollah en caso de conflito armado é utilizar con maior forza a ferramenta que, segundo a súa consideración, tivo éxito no 2006: choiva de centos de mísiles diarios sobre Israel até a concreción dun cesamento do fogo. Se na guerra de 2006 Hezbollah lanzou até 200 mísiles diarios de media, o obxectivo é, polo menos, duplicar esa cifra.

2- Capacidade de afectar a actividade da Forza Aérea Israelí: Hezbollah-Irán sufriron grandes reveses militares durante a contenda do 2006. Estes foron provocados con precisión por parte da capacidade aérea israelí. O elemento de "superioridade aérea" que centra a doutrina de seguridade de Tzahal tenta ser debilitado polos intentos iranianos de crear un sistema de guerra anti-aérea en mans de expertos iranianos e de Hezbollah en territorio libanés. Avanzados mísiles anti-aéreos en mans terroristas poderían complicar a actividade aérea de Israel nun escenario de conflito, e, mesmo, en tempos de "cesamento do fogo".

Unha mensaxe clara

Israel deixou en claro a súa mensaxe: "nun próximo -hipotético- escenario bélico en territorio libanés, considerarase ao goberno libanés, responsable polos feitos que leve a cabo Hezbollah-Irán". é dicir, aquela ameaza implícita do anterior comandante de Tzahal, Dan Halutz, acerca de que Líbano "retrocederá 20 anos" por ser responsable de non poder ou non querer loitar contra un grupo terrorista que asedia ao seu veciño, podería converterse en realidade nun próximo combate.

Ano 2009

O obxectivo de Israel de cara ao ano 2009 é claro: evitar a guerra. Se esta se producise, afastala da súa poboación e gañala. Unha hipotética, nova guerra fronte a Hezbollah deberá gañarse en dúas frontes: nos refuxios de todo Israel, por unha banda, e de maneira paralela, destruíndo considerablemente a capacidade bélica do inimigo, a súa infraestrutura civil, loxística e militar, eliminando aos seus líderes e seguidores máis próximos. Todo isto lévanos, case inevitablemente, á declaración 1701 do Consello de Seguridade das Nacións Unidas. A mesma reza, case textualmente, que se debe impor un embargo de armas a Hezbollah e que debe desaparecer a presenza física de terroristas de Hezbollah-Irán até o río Litani (relativamente afastado da fronteira con Israel) A presenza física de terroristas de Hezbollah na fronteira continua sendo forte, sen que as forzas de separación da ONU fagan algo por evitalo. A mesma concéntrase en túneles construídos debaixo das aldeas chiitas fronteirizas e ao longo da fronteira. Alí, baixo terra, concéntrase o poderío militar irano-hezbollah.

Incapacidade da ONU

Aínda que Hezbollah non necesita "estar sentado na fronteira con Israel" xa que os seus mísiles poden ser lanzados desde diversos e extensos puntos lonxe da fronteira, a resolución 1701 representa, unha vez mais, a incapacidade das Nacións Unidas de implementación dunha sanción votada. O rearmamento de Hezbollah a través de Siria e Irán alarma a Israel. A introdución de certos sistemas de armas a Líbano desde Irán e Siria representan unha "liña vermella" para o Estado xudeu. As ameazas a Israel por parte deste sistema fundamentalista-mesiánico (Irán-Hezbollah-Siria) son:

A- Choiva de mísiles contra a poboación civil israelí desde o norte (Líbano, a través de Hezbollah) Probablemente, 500 mísiles diarios.

B- Choiva de mísiles, máis limitada, contra a poboación civil israelí desde o sur (Hamas e outros, desde Gaza) Probablemente, 100-200 mísiles diarios.

C- Posibilidade de movemento de forzas sirio para persuadir a Israel

D- Ataques terroristas contra poboación xudía no exterior

E- Intentos iranianos de atacar Israel con avións de combate (case sen posibilidade operativa real) e mísiles de longo alcance lanzados desde territorio iraniano ("algunhas decenas, que poderán ser derrubados polo sofisticado sistema antimísil co que conta Israel)

Novos desafíos

Israel enfróntase a un sistema de aliados: Irán-Hezbollah-Siria, que contan con capacidade militar capaz de xerar dano á poboación civil israelí onde se atope; "desde Metula até Eilat". Este sistema conta coa súa "cabeza de polbo" en Teherán, quen busca armarse con mísiles de longo alcance capaces de portar oxivas nucleares. Israel, enfronta un dos seus maiores desafíos: como vencer claramente nesta guerra "asimétrica". A concentración case exclusiva no uso do poder de fogo aéreo (mesmo, limitado) xerou importantes logros militares até un punto específico, logo do cal a Forza Aérea pasou a cumprir un papel case irrelevante ao tratar de dirixir a forza só contra Hezbollah. A posibilidade de que o papel da Forza Aérea sexa completamente relevante nunha nova -hipotética- contenda militar contra Hezbollah, concéntrase en entender que o inimigo é Líbano e non só Hezbollah. é dicir: o país que propicia, apoia, alberga e alenta a Hezbollah sexa responsable dos seus actos. Aquí si existen serias posibilidades que o "aire poida traer boas novas" e que non sexa necesaria a participación de forzas terrestres.

Conclusión

A estratexia de Israel a curto praza é clara: acordar "cesamento do fogo" no sur e o norte que permitan claridade en dous aspectos. Primeiro, claridade conceptual respecto de como loitar e gañar a próxima guerra, tamén asimétrica. Segundo, obtención de medios de "defensa activa" (sistemas de derriba de mísiles de curto alcance a través de mísiles ou sistema láser) que neutralicen nun 95 % a base militar do inimigo (morteiros, mísiles, etc.) Respecto de Irán, todas as opcións están "sobre a mesa": Israel debe deixar en claro a todos os líderes mundiais, que o camiño da diplomacia a través das sancións económicas é o medio prioritario, pero se fracasa, a opción militar é a última barreira para evitar que o réxime dos aiatollas alcance a capacidade nuclear. á mantenta, en Israel poucos cren que as sancións económicas conxelen o programa nuclear iraniano. Nunha nova -e hipotética- próxima guerra, Israel debe vencer e fortalecer a imaxe persuasiva fronte ao inimigo fundamentalista. A pregunta é como. E isto continúase estudando.

Daniel Maoz (2008)