Canto do "Hatikva" no campo de concentración de Bergen-Belsen unha vez liberado: unha gravación histórica da transmisión da BBC de 1945.
"Querían que o mundo escoitara á súa voz"
Bergen-Belsen. Eis a histórica gravación dunha transmisión da BBC de 1945 desde o campo de concentración de Bergen-Belsen recén liberado, na que os prisioneiros sobreviventes cantan o "Hatikva".
O 15 de abril de 1945 forzas británicas liberaron o campo de concentración de Bergen-Belsen situado no norte de Alemaña. Sesenta mil prisioneiros vivían no campo ao chegar as tropas, a meirande parte deles gravemente enfermos. Outros miles xacían mortos sen enterrar no chan do campo. O periodista da BBC Patrick Gordon Walker, atopábase entre os medios de prensa que entraron ese día a Bergen-Belsen coas tropas británicas. Durante as semanas seguintes documentou o que veía: gravou a primeira cerimonia de Shabat realizada no territorio alemán desde o comenzo da guerra, entrevistou a sobreviventes e falou cos soldados británicos do que presenciaran durante a liberación. Unha das persoas que escoitaron as trasmisións radiais de Walker foi Moe Asch, quen se convertiría pouco despois nun lexendario produtor de música folclórica. Sendo naqueles tempos enxeñeiro na emisora radial neoyorquina WEVD, Asch gravou a transmisión de onda curta nun disco de acetato. Décadas máis tarde, a gravación foi descuberta no "Smithsonian Institution" polo historiador Henry Sapoznik.
PATRICK GORDON WALKER: Aquí Londres, chamando a Norteamérica.
O día que cheguei ao campo de concentración Belsen, ao quinto día da súa liberación, era un venres, o día anterior ao Shabat xudeu.
Aproximadamente a metade dos prisioneios sobreviventes en Belsen eran xudeus, e o capellán xudeu do Segundo Exército Británico, o Reverendo L.H. Hartman, guiou un servizo de véspera de Shabat ao ar libre no centro do campo. Para moitos dos homes e mulleres presentes foi o primeiro servizo relixioso no que participaban en seis anos. E probablemente foi o primeiro servizo relixioso xudeu efectuado en territorio alemán en absoluta seguridade e sen temores nunha década.
Ao redor noso xacían os cadáveres que ainda, tras cinco días, non foran retirados. Cuarenta mil ou máis foran evacuados, pero ainda había mil o dous mil máis, e persoas deitadas no chan agonizando a plena luz do día ante os nosos ollos. Ése era o telón de fondo deste servizo relixioso xudeu ao aire libre.
Durante o servizo, os poucos centenares de persoas reunidas choraban abertamente, coa alegría da súa liberación e o pesar polo recordo dos seus pais, irmáns e irás que lles foran arrincados e levados ás cámaras de gas e crematorios.
Esas persoas sabían que estaban sendo gravadas. Querían que o mundo escoitara á súa voz. Fixeron un esforzo enorme, que deixounos exhaustos. Escoiten:
Canto do "Hatikva"
L.H. HARTMAN: "¡Os Fillos de Israel ainda viven!"
O día que cheguei ao campo de concentración Belsen, ao quinto día da súa liberación, era un venres, o día anterior ao Shabat xudeu.
Aproximadamente a metade dos prisioneios sobreviventes en Belsen eran xudeus, e o capellán xudeu do Segundo Exército Británico, o Reverendo L.H. Hartman, guiou un servizo de véspera de Shabat ao ar libre no centro do campo. Para moitos dos homes e mulleres presentes foi o primeiro servizo relixioso no que participaban en seis anos. E probablemente foi o primeiro servizo relixioso xudeu efectuado en territorio alemán en absoluta seguridade e sen temores nunha década.
Ao redor noso xacían os cadáveres que ainda, tras cinco días, non foran retirados. Cuarenta mil ou máis foran evacuados, pero ainda había mil o dous mil máis, e persoas deitadas no chan agonizando a plena luz do día ante os nosos ollos. Ése era o telón de fondo deste servizo relixioso xudeu ao aire libre.
Durante o servizo, os poucos centenares de persoas reunidas choraban abertamente, coa alegría da súa liberación e o pesar polo recordo dos seus pais, irmáns e irás que lles foran arrincados e levados ás cámaras de gas e crematorios.
Esas persoas sabían que estaban sendo gravadas. Querían que o mundo escoitara á súa voz. Fixeron un esforzo enorme, que deixounos exhaustos. Escoiten:
Canto do "Hatikva"
L.H. HARTMAN: "¡Os Fillos de Israel ainda viven!"
